Insecten rondom ons huis: de koolzwarte metselspinnendoder

 dinsdag 14 augustus 2023

Tijdens het vergroten van onze keuken, moest in de logeerkamer ook de kledingkast van Ed worden verplaatst. Omdat de definitieve plek voor de kast nog niet vrij was (want daar stond de servieskast nog), hebben we de kast tegen de achterste wand van de toekomstige keuken geschoven.....naja geschoven...dat hadden de pootjes waarschijnlijk niet gehouden!
Na de sloop van de tussenmuur begon het ruimen van het puin. Dat lag niet alleen op de grond maar ook bovenop de kast. Het puin was eraf toen ik, vlak achter de sierrand bovenop de kast, kleine ronde, langwerpige vormpjes van gedroogde klei zag liggen....
Het waren er 6 waarvan er 2 kapot zijn gegaan. Daar binnenin zat een bruin doorzichtig omhulsel en daar weer binnenin bevond zich een klein geel wormig ding....
Wat was dat toch? Welk beestje was hier zo fanatiek geweest en gebruikte zelfs ín ons huis ruimte voor het nageslacht?

Het was de koolzwarte metselspinnendoder...ik had het kunnen weten!😜

Dit is 'm!
foto van Waarneming.nl 

Je kunt de ribbeltjes van de verschillende bouwlaagjes zien zitten....

De lemen tonnetjes.

Het omhulsel met het gele wormpje.

De metselspinnendoder meet 7-10 mm, is helemaal zwart.  

De metselspinnendoder is de enige spinnendoder die als broedplaats eerst een lemen tonnetje maakt. Dat betekent dat deze spinnendoder op bij voorkeur leemhoudende plekjes in de tuin aangetroffen kan worden bij het verzamelen van specie. Dit doet ze door de leem (of ijzerhoudend zand) te bevochtigen met speeksel  en tegelijk met de kaken los te maken en te kneden. Ze is er gewoonlijk in een minuut mee klaar. Door een haarborstel op de onderlip en de liptasters wordt de leem tegen de kaken gehouden bij het vliegen. Zo transporteert ze het bouwmateriaal naar haar nestplek. Over het algemeen is ze daarbij verrassend doelgericht. Ook het plekje waar ze leem komt halen, vindt ze gewoonlijk zeer snel terug, ook al ligt dit op tientallen meters afstand.
Bij het bouwen van een cel begint ze met het vastplakken van een laagje specie op de ondergrond. Vervolgens verwerkt ze met haar kaken en tasters steeds nieuwe ladingen in dunne slierten en langzaam ronddraaiend. Ze staat op of in het leembekertje en werkt met haar kop aan de buitenkant ervan en het achterlijf aan de binnenkant. Ze heeft vaak niet meer dan een minuut nodig om een lading specie op zijn plaats aan te brengen, zelfs al hangt de cel schuin naar omlaag. Zo maakt ze een tonnetje dat aan de binnenkant glad en aan de buitenkant ruw is. De lengte van een zo’n leemcel is ongeveer 10 mm en de binnendiameter bedraagt bij benadering 5 mm.